ÜRÜN FOTOĞRAFÇILIĞINDA KOMPOZİSYON

ÜRÜN FOTOĞRAFINDA KOMPOZİSYON

Ticari fotoğrafçılığın gözdesi ürün fotoğrafçılığının iki ana başlığı vardır. Bunlardan biri e-ticaret çekimleri, diğeri ise still life veya konsept fotoğraftır. Bu iki başlık altında bilgimiz yettiği ve dilimiz dörndüğü ölçüde bilgiler paylaşmayı istedik.
E-Ticaret Fotoğrafları
E-ticaret fotoğrafı, son yıllarda etkisi ve önemi hızla artan bir görsel ticari konudur. Özü itibarıyla still life fotoğraftan farklıdır. Şöyle ki: Still life fotoğraf, ürünün yapısı ve kullanım alanı dikkate alınarak belli bir ışık sistemi ve kurguyla çekilirken, e-ticaret fotoğrafı daha sade bir kompozisyon gerektirir.

E-ticaret fotoğrafında temel amaç, kullanıcı ve/veya tüketici kitle yanıltılmadan ürünün tüm özellikleri bir ya da birkaç açıdan gösterilerek çekimin gerçekleştirilmesidir. Fotoğrafın yayınlanacağı mecranın koşullarına bağlı olarak belli çözünürlük ve ölçülerde hazırlanan e-ticaret fotoğrafları, genellikle düz beyaz fon ve zemin üzerinde fotoğraflanması istenir. Bununla birlikte, farklı renklerdeki düz fonlar da kullanılabilmektedir.
E-ticaret çekimlerinde en önemli husus, netliktir. Bu tür çekimlerde kısık diyafram ve düşük enstantane kullanılacağından, mutlaka bir tripod kullanılması gerekmektedir. E-ticaret fotoğrafında iyi bir netmik sağlamak için f/11 ve üzeri bir diyafram ayarını öneririz. Makinenizin çekim modu ise “M” (Manuel) olmalıdır. Yani tüm ayarlar sizin kontrolünüzde olmalıdır. Diğer modlar yanıltıcı olacaktır. 

Beyaz ayarı konusu da en az netlik kadar önemlidir. İyi yapılmayan beyaz ayarı, renk tonlarında sorunlar yaşanmasına neden olur ki, bu da ürünün renklerinin tam olarak ortaya konmasını engeller. İyi bir beyaz ayarı için, makinenizin “Özel beyaz ayarı”ndan yapılmasını öneririz (Nikon makinelerde “Pre”, Canon’larda ise “Custom” olarak belirtilmiştir. Makinenizi bu moda alıp, özel olarak üretilen polikarbon beyaz ayarı filtresinden yararlanmalısınız. 
E-ticaret fotoğraflarında birkaç yöntem uyguyanır. Bunlar şöyle sıralanır:
1-    Ürün çadırı
2-    Ürün çekim masası
3-    Fon perdesi

Ürün çadırları küp biçiminde, bir yüzü açılır kapanır perdeli, ışıklı ve ışıksız olarak, genellikle 40X40, 60x60 ve 80X80 cm. boyutlarında, bu amaçla kullanılmak üzere tasarlanmış ürünlerdir. Takı, kuyum, saat, kozmetik, gibi küçük çaplı ve boyutlu ürünlerin çekiminde son derece kullanışlı olan ürün çadırlarında dikkate alınması gereken en önemli konu, çadırın boyutları ne olursa olsun, içinde kullanılan led ışıkların kalitesidir. Bu çok önemlidir zira kaletisiz ışıklarda renk sapmaları ve soğuk-sıcak renklerin baskınlığı meydana gelir ki, bu da ürünün kendi renk ve formunu bozar, yanlış bir ürün görüntüsü meydana getirir. Işıkların gün ışığına yakın bir renk sıcaklığına (5500 Kelvin) sahip olması gerekirir.
Işık düzeneği olmayan ürün çadırları ince, beyaz ve geçirgen bezden üretilirler. Bu çadırlarda çekim yaparken dışardan ve yanlardan aydınlatma gerekmektedir. Eğer böyle bir ürün çadırına sahipseniz, kullanacağınız ışık kalitesi yine önem taşıyor. Piyasada bu amaçla üretilen birçok markanın ışık sistemleri bulunmaktadır. Eğer çok profesyonel bir amaç taşımıyorsanız, evinizdeki veya ofisinizdeki masa lambalarından da yararlanabilirsiniz. 
Ürün çekim masası, pleksiglas malzemeden üretilmiş, portatif, şekil verilebilen bir malzemedir. Açıldığında kıskaçlar tarafından tutturulur ve istenen eğimde ve şekilde çekim yapılabilir. Yapısı itibarıyla birçok ürünün çekiminde kullanılabilir. Gerektiğinde, ışık geçirgen özelliği sayesinde alttan aydınlatma da yapılabilir. 

Fon perdeleri, ürün çadırlarından ve çekim masasından çok daha büyüktür. Duvara monte edilenlerin yanı sıra ayaktı sistemlerle satın alınan fon perdeleri de vardır. Manken, moda, tekstil ve büyük ölçüdeki ürünlerin çekimlerinde rahatlıkla kullanılabilir. Zincir mekanizması yardımıyla aşağı-yukarı hareket eder ve sıfır fon olarak kullanmaya elverişlidir. 

Still Life çekimlerde kompozisyon
Ürün fotoğrafçılığının en zevkli ve bir o kadar da zor bir çalışma alanıdır still life çekimler. İyi bir kompozisyon ve sanat bilgisi gerektirir. Ben bir yemek ve ürün fotoğrafçısını sinema yönetmenlerine benzetirim. Zira, yemek ve ürün fotoğrafında bir filmde olan, olması gereken ne varsa vardır. Reklamı yapılan ürün başroldedir ve ürünün yanında ve/veya arkasında yer alan, bizim prop olarak adlandırdığımız destek ürünler ise figüran ve yardımcı oyunculardır. Yanı sıra, çekimde kullanılan zemini ve ışıkları sahne olarak düşünürsek, çekimlerin bir filmden fazla bir farkı kalmaz! Haksız mıyım?

Ürün fotoğrafında yapılacak olan komposizyon, ürünün yapısına, kullanım alanına, tüketicisine, rengine, formuna ve dokusuna bağlıdır. Bir kompozisyon hazırlanırken tüm bu özellikler dikkate alınmalıdır. Işığın kullanımından zeminin ve fonun seçilmesine kadar her şey, ürüne bağlıdır. Birliriyle ilgisi olmayan propların kullanılması, ışıkların yanlış yönden verilmesi, yardımcı ürünlerin sayısının gereğinden fazla olması gibi yanlışlıklardan kaçınılmalıdır. 
Proplar, yardımcı ögeler olduğu için, asıl ürünün önüne geçmemelidir. Örneğin, ürünümüz bir plaj çantası ise ve biz bir kumsal komposizyonu düşünüyorsak, yanlarda ve arka planda kullanılan efektler, ürünler (havlu, gözlük, kitap vs) dikkati dağıtıcak türde ve sayıda olmamalıdır. İzleyenler öncelikle denizi, plajı değil, çantayı fark etmelidir. 
Prop ürünlerin fotoğraf kadrajındaki yerleri çok önemlidir. Milimetrik hareketlerin bile önemi vardır. Kameranızın yüksekliği, propların ana ürüne olan yakınlığı-uzaklığı, kamera ayarları… Bunların tamamı, kompozisyonun parçalarıdır. İyi bir kompozisyon, masaya bakılarak değil, vizörden (veya LCD ekrandan) bakılarak düzenlenir. Alan derinlği konusunda diyaframın büyük rolü vardır. Bunun yanı sıra, kameranızın objeye olan uzaklığı ve objektifinizin odak uzunluğu da alan derinliğini etkileyen unsurlardır. 

Stilistler, yemek ve ürün fotoğraçılığında önemli bir yere sahiptir. Son zamanlarda bir meslek halini alan stilistlik, fotoğrafçıların üzerine düşen görevleri önemli ölçüde hafiflettiği gibi, sonuçtaki başarıya önemli bir katkı koyar. İster bir stilistle çalışın, siterseniz tüm bunları kendi başınıza yapın, iyi bir kompozisyonun uzun bir deneyim, gözlem ve estetik duygudan geçtiğini unutmayın. 
 

Natürmortlar

Ürün fotoğrafçılığını derinden etkileyen natürmort resimler, ürün fotoğrafçılarının dikkat etmesi gereken bir sanat dalıdır. “Ölü doğa” anlamına gelen natürmort resimlerde konu, tıpkı ürün fotoğrafındaki gibi durağandır. Çiçekler, meyveler başta olmak üzere bir natürmort resme birçok malzeme dahil olabilir. Resimlerde kullanılan ışık-gölge, koyuluk-açıklık, netlik-bulanıklık gibi zıtlıkları iyi tahlil edin. Zira bizim konumuzla çok yakından ilgisi var. Hiçbir sınır tanımayan natürmort resim gibi ürün çekimlerinde de konu, ışık, malzeme sınırlaması yoktur. Burada ençok gereksinim duyduğumuz şey, yaratıcılıktır. Önemli bir öneri olarak şunu söylemeliyim: Aylar, yıllar sonra tekrar bakmak üzere, yaptığınız çekim denemelerini saklayın. Geçmişte yaptıklarınızı beğenmiyor musunuz? O zaman iyi yoldasınız, demektir!

Pozlandırma ayarları

Tekrar etmekte yarar görüyoruz, ürün çekimleri elde yapılmaz ve mutlaka bir tripod yardımı gerekir. Bunun nedeni, çekimlerde düşük enstantane kullanımıdır. 1/30’un altına düşen enstantane ayarlarında, elde net çekim yapmak olanaksızdır. 
Alan Derinliği
Kadrajda yer alacak diğer prop ürünlerin netliği veya bulanıklığı tamanen sizin inisiyatifinizde ve kontrolünüzdedir. Burada neyin ne kadar net ya da bunalık (flu) olmasına karar verilmelidir. Bu tercih yapıldıktan sonra diyafram ayarları f/2.8, 4, 5.6, 8, gibi yapılabilir. Eğer tüm ögeler net olarak çekilecekse daha kısık diyaframlar da denenebilir. Unutulmamalıdır ki, pdopların netliği, ana ürünün etkisini zayıflatabilir. Bu detay atlanmamalıdır.